Wraz z wiekiem nasze zęby stają się coraz ciemniejsze. Zewnętrzna warstwa zęba (szkliwo) jest jaśniejsza, niż leżąca głębiej (zębina). W wyniku ścierania się tej warstwy, odkładania się barwników i powstawania pęknięć, zęby tracą swoją barwę. Ponadto wraz z upływem lat zębiny jest coraz więcej.
Czasami do przebarwień dochodzi zanim zęby się wyrżną – np. w wyniku przyjmowania niektórych antybiotyków. Dodatkowo, w przypadku nieprawidłowego mycia zębów na ich powierzchni zalega płytka bakteryjna. Po kilku dniach uwapnia się tworząc kamień nazębny. Do powstawania przebarwień i osadów przyczynia się również palenie papierosów, picie herbaty, kawy i naparów z ziół.
Przed rozpoczęciem leczenia
Wybielone zęby pacjęta
Co przed wybielaniem zębów ?
Przed wybielaniem należy usunąć z zębów kamień i osady - zabieg higienizacji. Kolejnym etapem jest dokładne badanie, czy zęby nie mają ubytków próchnicowych, nieszczelnych wypełnień oraz czy miazga (nerw) zębów oraz dziąsła są zdrowe. Jeśli zęby nie są zdrowe należy je wyleczyć, gdyż wybielanie mogłoby prowadzić do podrażnienia lub zapalenia miazgi (nerwu) i konieczności dalszej terapii.
Czy wybielanie zębów jest bezpieczne ?
Wybielanie nakładkowe z wykorzystaniem żelu wybielającego o względnie niskim stężeniu, gdy jest prowadzone pod nadzorem lekarza jest bezpieczne i rzadko prowadzi do powikłań. Czasami w trakcie wybielania zębów pojawia się nadwrażliwość, którą można ograniczać przez odpowiedni protokół postępowania oraz stosowanie środków odwrażliwiających (umiarkowana skuteczność) 4. Stosowanie wyższych stężeń środków wybielających wiąże się z większym ryzykiem, dlatego preferujemy metodę stopniowego wybielania zębów niższymi stężeniami środka wybielającego. Wybielanie zębów nie powinno też trwać zbyt długo, gdyż może to doprowadzić do zmian w budowie szkliwa 1.
Pozytywnym efektem wybielania zębów jest przejściowe ograniczenie formowania się płytki na zębach i zmniejszenie się częstości pojawiania się stanów zapalnych dziąseł w związku z płytką nazębną 3.
Czy wybielanie jest skuteczne ?
W trakcie wybielania obok utleniania barwników dochodzi również do odwodnienia zębów. W wyniku tego drugiego procesu zęby stają się jaśniejsze o kilka odcieni bardzo szybko, jednakże ten stan nie trwa długo i barwa wraca do pierwotnej. Za trwałe rozjaśnienie zębów odpowiedzialne jest utlenianie się barwników zawartych w zębach pod wpływem preparatu wybielającego. Wymaga to zazwyczaj od kilku do kilkunastu dni wybielania.
Po wybielaniu zęby nadal się przebarwiają, ale są jaśniejsze niż przed wybielaniem. Proces wybielania można powtórzyć, gdy pacjent nie jest już zadowolony z koloru swoich zębów.
Lampy i lasery stosowane w trakcie wybielania nie mają żadnego wpływu na rezultat. Wybiela żel.
Procedura wybielania zębów
Na początku wykonywane są indywidualne nakładki wybielające. Ich celem jest utrzymywanie żelu na zębach tak, by nie podrażnić dziąseł. Lekarz pokazuje w jaki sposób przeprowadzić wybielanie, a następnie na wizytach kontrolnych sprawdzane są rezultaty.
Czego nie należy jeść w trakcie i po wybielaniu zębów ?
Zgodnie z badaniami 2, przestrzeganie, tak zwanej białej diety w trakcie lub powybielaniu nie miało istotnie statystycznego wpływu na stopień wybielenia zębów. Jedynie picie dużych ilości herbaty lub kawy może mieć słaby wpływ na efekty wybielania.
Jednakże, pacjenci, którzy obawiają się o efekty wybielania mogą się do niej stosować. W trakcie wybielania oraz w ciągu kilku dni po wybielaniu może być zatem wskazane unikanie pokarmów i płynów o intensywnej barwie, które mogą przebarwiać zęby, takich jak: kawa, herbata, soki owocowe, czekolada i produkty zawierające kakao oraz słodycze w intensywnych kolorach, cola-cola i inne napoje gazowane, alkohole, w szczególności piwo i czerwone wino, drinki, owoce – w szczególności kolorowe jak borówki, jagody, porzeczki, wiśnie, aronia, truskawki, maliny, winogrona, czerwone mięso i wędliny, warzywa – brokuły, szczaw, dynia, buraki, papryka, przyprawy, jak kurkuma, curry, chili, papryka oraz musztarda, sery żółte i topione oraz żółtka jaj.
Co można jeść w trakcie i po wybielaniu zębów ?
Wskazania dietetyczne w trakcie wybielania zębów: nabiał (mleko, twarogi, śmietana, jogurt naturalny, masło), ryby i owoce morza, banany, białe warzywa (ziemniaki, czosnek, cebula, biała kapusta, biała fasola, korzeń pietruszki, seler, ogórek szklarniowy), ryż, kasza jaglana i jęczmienna, białe pieczywo i makarony, płatki zbożowe, sól, pieprz, woda mineralna niegazowana.
Badania - materiały źródłowe
1. PLoS One. 2019 Apr 5; 14(4):e0214948. doi: 10.1371/journal.pone.0214948. eCollection 2019. Dental enamel bleached for a prolonged and excessive time: Morphological changes.Vilhena KFB1, Nogueira BCL1, Fagundes NCF2,3, Loretto SC1, Angelica RS4, Lima RR3, Silva E Souza MH Júnior1.
2. Oper Dent. 2015 May-Jun; 40(3):235-40. doi: 10.2341/14-019-LIT. Epub 2015 Mar 6. White diet: is it necessary during tooth whitening? Matis BA, Wang G, Matis JI, Cook NB, Eckert GJ.
3. Int J Dent Hyg. 2019 May; 17(2):117-129. doi: 10.1111/idh.12382. Epub 2019 Feb 11. Changes in plaque and gingivitis levels after tooth bleaching: A systematic review. Sanz-Sánchez I1, Oteo-Calatayud J2, Serrano J1, Martín C3, Herrera D1.
4. Oper Dent. 2019 Mar/Apr; 44(2):E58-E74. doi: 10.2341/17-253-L. Tooth Sensitivity After Dental Bleaching With a Desensitizer-containing and a Desensitizer-free Bleaching Gel: A Systematic Review and Meta-analysis. Rezende M, Coppla FM, Chemin K, Chibinski AC, Loguercio AD, Reis A.